Etiket: Konut Satışı

2019 Ağustos ayında 110 bin 538 Konut satıldı!

TÜİK verilerine göre; Türkiye genelinde 2019 yılı Ağustos ayında 110 bin 538 adet Konut satıldı. Konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,1 oranında arttı.

Ağustos ayında 110 bin 538 Konut satıldı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; Türkiye genelinde 2019 yılı Ağustos ayında 110 bin 538 adet Konut satıldı. Artış bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,1 olarak gerçekleşti.

2019 Temmuz ayı konut satışları 102.236 adet olarak gerçekleşmişti. Konut satışlarında, İstanbul 15.881 konut satışı ve yüzde 14,4 oran ile en yüksek payı aldı. İstanbul’u, 10.707 adet ve yüzde 9,7 ile Ankara, 6.025 adet ve yüzde 5,5 pay ile İzmir takip etti. 18 konut ile Hakkari, 28 konut ile Ardahan, 59 konut ile Şırnak, konut satış sayısının en düşük olduğu iller oldu.

2019 Ağustosta 34.148 adet İpotekli konut satıldı.

Türkiye genelinde Ağustos ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 168 oranında artmak suretiyle, 34.148 adet ipotekli konut satıldı. Böylelikle ipotekli satışların toplam konut satışları içindeki payı yüzde 30,9 olarak gerçekleşti.

İllere göre ipotekli konut satışlarında; İstanbul 4.382 adet ve yüzde 12,8 pay ile ilk sırayı aldı. Toplam konut satışları içerisinde en yüksek ipotekli satış payının olduğu il yüzde 43,8 ile Bilecik oldu.

40.634 adet konut ilk defa satıldı

İlk defa satılan konut sayısı Türkiye genelinde yüzde 17,7 azalmak suretiyle 40.634 adet oldu. İlk defa satılan konutların toplam konut satışları içinde payı yüzde 36,8 oldu. İlk satışlarda İstanbul 6.001 konut satışı ile en yüksek paya sahip olurken, ardından 3.107 konut satışı ile Ankara ve 1.994 konut satışı ile İzmir geldi.

İkinci elde 69.904 adet Konut satıldı

İkinci el konut satışları Ağustosta Türkiye genelinde yüzde 25,3 artış göstererek 69.904 adet olarak gerçekleşti. İkinci elde ilk sırayı 9.880 konut ile yine İstanbul alırken, Ankara 7.600 ve İzmir 4.031 konut ile İstanbul’u takip eden iller oldular.

Yabancılara Ağutosta 3.604 konut satıldı

Yabancıya ev satışı Ağustosta yüzde 6,8 oranında azalarak, 3.604 olarak gerçekleşti. İlk sırayı 1.549 konut satışı ile İstanbul alırken, Antalya 656 konut, Bursa 228 konut, Ankara 213 ve Yalova 169 konut satışı gerçekleştirmiş oldu.

En çok Irak ve İran uyruklular konut satın aldı.

Türkiye genelinde 2019 yılı Ağustos ayında Irak vatandaşlarına 675 konut satıldı. Irak’ı, 469 konut ile İran, 212 konut ile Rusya Federasyonu, 159 konut ile Kuveyt ve 149 konut ile Almanya takip etti.

Editörün Değerlendirmesi

TÜİK tarafından yayımlanan ‘2019 Ağustos Konut Satışları’ istatistiki verileri ışığında bir değerlendirme yapmak gerekirse;

Geçen yılın aynı dönemine göre Ağustos konut satışları yüzde 5,1 oranında artış göstermiş.

Bu artışta en büyük payı yüzde 25,3 artış göstererek 69.904 adet gerçekleşen ikinci el konut satışları alırken, yüzde 168 artış ile 34.148 adet gerçekleşen ipotekli konut satışları da etkili oldu.

‘Kira öder gibi‘ Ev Sahibi olabilecek miyiz?

Ağustos başında Ziraat Bankası, VakıfBank ve Halkbank gibi kamu bankaları konut kredisi faizlerini yüzde 0,99’a çekti. Zaman içerisindde kamu bankalarını özel sektör bankaları da takip etti. Uzun zamandır konut almak için fırsat kollayan vatandaşlar bu faiz indirimine son derece olumlu tepki gösterdi.

Kendi bütçesine ve yaşam standardına göre aylık kredi ödeme hesabı yapan vatandaşlar sayesinde Konut Piyasası hareketlendi.

Konut satışlarındaki bu olumlu havanın Eylülde de devam etmesi bekleniyor.

Kaynak;  http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30881

Düzenleyen; İnş. Müh. Mithat GÜNEY, PMP

www.mithatguney.com

#mithatgüney / @mithatgny

Bu haber, www.insaport.com internet sayfasında da tarafımdan paylaşılmıştır.

Bu haber, www.turkinsa.org.tr internet sayfasında da tarafımdan paylaşılmıştır.

Yabancılar Konut almaya devam ediyor!

Döviz kuru avantajı nedeniyle Euro ve Dolar cinsinden uygun hale gelen metrekare birim fiyatları sebebiyle Yabancılar Temmuz ayında da konut almaya devam etti.

Yabancılar Temmuz ayında da Konut almaya devam ettiler

2019 yılı Temmuz ayında yabancılar 4.192 adet konut satın aldı

Yabancılar Temmuz ayında 4.192 adet konut satın aldılar. Böylelikle bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 46,7’lik bir artış gözlemlenmiş oldu. Yabancıya ev satışında ilk sırayı 1.903 konut satışı ile İstanbul alırken, Antalya 764 konut, Ankara 249 konut, Bursa 217 konut ve Yalova 177 konut satışı gerçekleştirmiş oldu.

Yabancılar içinde en çok Irak ve İran uyruklular konut satın alıyor

Türkiye genelinde 2019 yılı Temmuz ayında en çok konut satışı Irak vatandaşlarına gerçekleştirildi. Türkiye’den Irak’lılar 734 konut satın aldılar. Irak’ı, 464 konut ile İran, 219 konut ile Kuveyt, 218 konut ile Suudi Arabistan, 215 konut ile Suudi Arabistan takip etti.

Türkiye’de 2019 Temmuz ayında 102.236 Konut Satışı gerçekleşti

TÜİK‘e göre; Türkiye genelinde 2019 Temmuz ayında konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17,5 oranında azalarak 102.236 adet oldu. 

2019 Haziran ayı konut satışları 61.355 adet olarak gerçekleşmişti. Konut satışlarında, İstanbul 17.276 konut satışı ve yüzde 16,9 oran ile en yüksek payı aldı. İstanbul’u, 9.491 adet ve yüzde 9,3 ile Ankara, 5.576 adet ve yüzde 5,5 pay ile İzmir takip etti. 10 konut ile Ardahan, 15 konut ile Hakkari, 66 konut ile Şırnak, konut satış sayısının en düşük olduğu iller oldu.

2019 Temmuz ayında İpotekli Konut Satışları yüzde 57 düştü

Temmuz ayı Türkiye geneli ipotekli konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 57 oranında düşerek, 13.064 adette kaldı. Böylelikle toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12,8 olarak gerçekleşti.

İllere göre ipotekli konut satışlarında; İstanbul 2.143 adet ve yüzde 16,4 pay ile ilk sırayı aldı. Toplam konut satışları içerisinde en yüksek ipotekli satış payının olduğu il yüzde 24,1 ile Artvin oldu.

İlk defa satılan Konut sayısı 38.931 oldu

İlk defa satılan konut sayısı Türkiye genelinde 38.931 oldu. Böylelikle bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32,4 azalmış oldu. İlk defa satılan konutların toplam konut satışları içinde payı yüzde 38,1 oldu. İlk satışlarda İstanbul 6.709 konut satışı ile en yüksek paya sahip olurken, ardından 3.035 konut satışı ile Ankara ve 2.012 konut satışı ile İzmir geldi.

İkinci el Konut Satışı 63.305 adet olarak gerçekleşti

İkinci el konut satışları Türkiye genelinde 63.305 adet olarak gerçekleşti. Bu sayı ile bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,5 azalma göstermiş oldu. İlk sırayı 10.567 konut ile yine İstanbul alırken, Ankara 6.456 ve İzmir 3.564 konut ile İstanbul’u takip eden iller oldular.

Editörün Değerlendirmesi

TÜİK tarafından yayımlanan ‘2019 Temmuz ayı Konut Satışları’ istatistiki verileri ışığında bir değerlendirme yapmak gerekirse;
Satışlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17,5 oranında azalmış.

Temmuz ayında ilk defa satılan 38.931 konutun, mevcut yapı stoğunun eritilmesinde çok fazla etkili olamadığı görülmektedir.

Döviz kuru avantajı ile Yabancılar tarafından Temmuz ayında 4.192 adet konut satın alınmış. Bu satış rakamı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 46,7 oranında artış olduğunu gösteriyor.

İkinci el Konut Piyasası hareketlendi

Temmuz ayında satışı gerçekleştirilen ikinci el konutun toplam konut satışlarındaki payı yüzde 61,9‘a tekabül etmektedir. Temmuz ayında ikinci el konut piyasasında bir hareketlenme yaşandığını söyleyebiliriz.

Gayrimenkul sektörü uzmanları, Ağustos ayı başında Kamu Bankaları tarafından konut kredisi faiz oranlarının yüzde 0,99‘a çekilmesinin, kira öder gibi ev sahibi olmak isteyen vatandaşlar tarafından olumlu karşılandığını ifade ediyorlar.

Sektör temsilcileri, bu oranların uzun zamandır alım için fırsat kollayanlar tarafından değerlendirileceğini, konut satışlarının Ağustos ayında daha da yüksek seyredeceğini ön görmekteler.

Kaynak; http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30880

Düzenleyen; İnş. Müh. Mithat GÜNEY, PMP

www.mithatguney.com

#mithatgüney / @mithatgny

Bu haber, www.insaport.com internet sayfasında da tarafımdan paylaşılmıştır.

2019 Haziran ayı Konut Satışları 61.355’e düştü!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; Türkiye genelinde 2019 Haziran ayı Konut Satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 48,6 oranında azalarak 61.355 olarak gerçekleşti.

2019 Haziran ayı Konut Satışları düştü

Türkiye’de 2019 Haziran ayı Konut Satışları
61.355 olarak gerçekleşti

TÜİK‘e göre; Türkiye genelinde 2019 Haziran ayı konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 48,6 oranında azalarak 61.355 adet oldu. 

2019 Mayıs ayı konut satışları 82.252 adet olarak gerçekleşmişti. Konut satışlarında, İstanbul 10.060 konut satışı ve yüzde 16,4 oran ile en yüksek payı aldı. İstanbul’u, 5.430 adet ve yüzde 8,9 ile Ankara, 3.390 adet ve yüzde 5,5 pay ile Antalya takip etti. 4 konut ile Ardahan, 15 konut ile Hakkari, 38 konut ile Bayburt, konut satış sayısının en düşük olduğu iller oldu.

2019 Haziran ayı Konut Satışları İpoteklilerde yüzde 84,6 düştü

Haziran ayı Türkiye geneli ipotekli konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 84,6 oranında düşerek, 7.319 adette kaldı. Böylelikle toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 11,9 olarak gerçekleşti.

İllere göre ipotekli konut satışlarında; İstanbul 1.175 adet ve yüzde 16,1 pay ile ilk sırayı aldı. Toplam konut satışları içerisinde en yüksek ipotekli satış payının olduğu il yüzde 23,1 ile Tunceli oldu.

İlk defa satılan Konut sayısı 23.265 oldu

İlk defa satılan konut sayısı Türkiye genelinde 23.265 oldu. Böylelikle bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 59,2 azalmış oldu. İlk defa satılan konutların toplam konut satışları içinde payı yüzde 37,9 oldu. İlk satışlarda İstanbul 3.813 konut satışı ile en yüksek paya sahip olurken, ardından 1.656 konut satışı ile Ankara ve 1.289 konut satışı ile İzmir geldi.

İkinci el Konut Satışı 38.090 adet olarak gerçekleşti

İkinci el konut satışları Türkiye genelinde 38.090 adet olarak gerçekleşti. Bu sayı ile bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38,9 azalma göstermiş oldu. İlk sırayı 6.247 konut ile yine İstanbul alırken, Ankara 3.774 ve Antalya 2.212 konut ile İstanbul’u takip eden iller oldular.

Yabancılara konut satışı Haziran ayında 2.689 adet oldu

Yabancıya ev satışı Haziran ayında 2.689 olarak gerçekleşti. Böylelikle bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 30,5’lik bir artış gözlemlenmiş oldu. İlk sırayı 1.009 konut satışı ile İstanbul alırken, Antalya 668 konut, Ankara 134 konut ve Yalova 123 konut satışı gerçekleştirmiş oldu.

Almanlar ve İngilizler Konut satın alıyor

Türkiye genelinde 2019 yılı Haziran ayında en çok konut satışı Irak vatandaşlarına gerçekleştirildi. Türkiye’den Irak’lılar 429 konut satın aldılar. Irak’ı, 415 konut ile İran, 190 konut ile Rusya Federasyonu, 126 konut ile Almanya, 113 konut ile İngiltere ve Kuveyt takip etti.

Editörün Değerlendirmesi

TÜİK tarafından yayımlanan ‘2019 Haziran ayı Konut Satışları’ istatistiki verileri ışığında bir değerlendirme yapmak gerekirse;
Satışların geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 48,6 oranında azalmış.

Haziran ayında ilk defa satılan 23.265 konutun, mevcut yapı stoğunun eritilmesinde çok fazla etkili olamadığı görülmektedir.

Yabancı uyruklu vatandaşlara gerçekleştirilen 2.689 konut satışı ile bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 30,5 artış gerçekleşmiş gözükse de, aslında bu oransal artışın esas sebebi, yerli vatandaşların konut satın almalarındaki ciddi düşüştür.

Son dönemde Alman ve İngiliz uyruklu vatandaşların Türkiye’den konut alımındaki artış, gurbetçilerimizin Türkiye’ye olan yatırımlarının arttığını göstermektedir.

Kaynak; http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30879

Düzenleyen; İnş. Müh. Mithat GÜNEY, PMP

www.mithatguney.com

#mithatgüney @mithatgny

Bu haber, www.insaport.com internet sayfasında da tarafımdan 
paylaşılmıştır.

Bu haber, www.turkinsa.org.tr internet sayfasında da tarafımdan paylaşılmıştır.

IMF Raporuna göre Konut Fiyatları en fazla Türkiye’de düştü!

Uluslararası Para Fonu IMF, dünya genelindeki 1 yıllık Konut Fiyatları bazında hazırladığı raporunu açıkladı. IMF raporuna göre Konut Fiyatları en fazla Türkiye’de düştü.

Konut Fiyatları en çok Türkiye’de değer kaybetti

Konut Fiyatları en çok Türkiye’de düştü

IMF raporu çerçevesine açıklanan rakamlara göre Türkiye, geçen yıla oranla konut fiyatları en fazla düşen ülke oldu. 

Türkiye’yi izleyen ülkeler sırası ile Ukrayna, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar oldu. Yıllık bazda konut fiyalarının düştüğü diğer ülkeler arasında ise; İsveç, Avustralya, Brezilya, İsrail ve İtalya yer alıyor.

Konut Fiyatları en çok Slovenya’da arttı

Konut fiyatlarının en çok artış gösterdiği ülkeler sıralamasında ilk sırayı Slovenya aldı. 

Slovenya’yı takip eden ülkeler ise; Lüksemburg, İrlanda, Hollanda ve Portekiz oldu.

Yabancı yatırımcı IMF Raporunu dikkate alıyor

IMF tarafından açıklanan veriler, yabancı gayrimenkul yatırımcıları tarafından büyük bir dikkatle takip ediliyor. 

Yabancı yatırımcılar konut fiyatlarının arttığı ve amortisman süresinin düşük olduğu ülkeleri tercih ediyorlar. Açıklanan veriler sonrasında değer kaybı yaşaması nedeni ile Türkiye maalesef eksi puan almış oldu. 

Editörün Değerlendirmesi

Son yıllarda yoğun bir seçim gündemi ile yoğrulan ve yorulan piyasa, yatırım açısından ciddi bir güven kaybı yaşadı.

Üretime yönelik rasyonel projelerin uygulamaya konması ile enflasyondaki artış durdurulabilecektir. Enflasyondaki olumlu gelişmeye paralel olarak yıllık faizlerin düşmesi ile konut kredisi kullanımı cazip hale gelebilecektir.

Özellikle İnşaat Sektöründeki Güven Endeksinin
artış göstermesi ile birlikte, yerli vatandaşları bekle-gör anlayışından ihtiyaçları doğrultusunda konut alımına yöneleceklerdir.

Onun için ülkemizde güven ortamının tesis edilmesi, kısa vadede konut ihtiyacı olan vatandaşları alım yönünde cesaretlendirecektir. Ekonomide güven ortamının tesis edildiğine ikna olan yabancı yatırımcı da orta ve uzun vadeli yatırım için Türkiye’yi takibe alacaktır.

Enflasyona Endeksli Konut Kredisi kullanımı

Haziran ayı ortalarında kamu bankaları Enflasyona Endeksli Konut Kredisi isimli bir uygulama başlatmışlardı. Bu proje sayesinde, gelecek dönemde faiz oranlarının düşmesini bekleyen müşterilerin bugünden en uygun maliyetle konut sahibi olmaları hedeflenmekte. Diğer bankaların da benzer uygulamalar sunması, yıllık kredi faizlerinin makul seviyelere inmesi ile birlikte vatandaşlar tarafından gayrimenkul alımı yönünde değerlendirilecektir.

İMF Raporu Açıklandı: Konut Fiyatları En Fazla Türkiye’de Düştü başlıklı yazı, insaatderyasi.com internet sayfasında 07 Temmuz 2019 tarihinde yayınlanmıştır.

Düzenleyen; İnş. Müh. Mithat GÜNEY, PMP

www.mithatguney.com

#mithatgüney @mithatgny

Bu haber, www.insaport.com internet sayfasında da tarafımdan
paylaşılmıştır.

Bu haber, www.turkinsa.org.tr internet sayfasında da tarafımdan paylaşılmıştır.

İpotekli Konut Satışları 2,5 kat arttı!

Bazı kamu bankaları 2019 yılı Mart ayı başında konut kredisi faizlerini yüzde 1,28’e düşürmüştü. Şubat ayına göre İpotekli Konut Satışları Mart ayında 2,5 kat arttı.

Mart ayında İpotekli Konut Satışları 2,5 kat arttı

Mart ayında İpotekli Konut Satışları 2,5 kat arttı

AA Haber Ajansı’ndan Uğur Aslanhan‘ın İpotekli Konut Satışları ile ilgili derlediği habere göre;

Bazı kamu bankaları 2019 yılı Mart ayı başında konut kredisi faiz oranlarını yüzde 1,60 lardan yüzde 1,28’e düşürmüştü. Şubat ayına göre İpotekli Konut Satışları 2,5 kat arttı. Mart ayında satışı gerçekleştirilen ipotekli konut adedi Şubat ayına göre yüzde 156, Ocak ayına göre ise yüzde 248 artış gösterdi.

Konut Kredisi faiz oranlarının 120 ay vadelerde de uygulanması sektörde hem üretici hem de tüketici açısından memnuniyetle karşılanmıştı. Sektörel temsilciler bunun olumlu etkisini hemen hissetmeye başladıklarını ifade etmişlerdi.

Konut Kredisi oranlarındaki düşüşün olumlu etkisi, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından mart ayına ilişkin konut satış istatistiklerinin açıklanması ile somut olarak görüldü.

Buna göre, martta Türkiye genelinde 105 bin 46 konut el değiştirirken, bunun yüzde 21,7’sine denk gelen 22 bin 762 adedi ipotekli olarak satıldı. Ocakta yüzde 9, şubatta yüzde 11,3 olan toplam satış içerisinde ipotekli konutların payı martta yüzde 21,7’ye yükselmiş oldu.

Öte yandan, toplam satış içerisinde ipotekli konutların payı Temmuz 2018’den beri aradan geçen 7 aydan sonra ilk kez yüzde 20’nin üzerine çıktı. Geçen yıl ortalamasının yüzde 20 olduğu düşünüldüğünde, martta 2018 ortalamasının da üzerine çıkılmış oldu.

İpotekli konut satışlarının toplam içerisindeki payı temmuzda yüzde 24,5 iken, ağustosta yüzde 12,1, eylülde yüzde 8,9, ekimde yüzde 5,5, kasımda yüzde 5,9, aralıkta yüzde 5,2 olarak gerçekleşmişti.

Aylara göre İpotekli Konut Satışları

Martta ipotekli olarak satılan konut adedi 22 bin 762 olmak suretiyle önceki 7 aya göre ciddi artış görüldü. .

Bu rakam şubatta 8 bin 890, ocakta 6 bin 537, aralıkta 7 bin 148, kasımda 5 bin 324, ekimde 8 bin 65, eylülde 11 bin 330, ağustosta 12 bin 743 adet olarak gerçekleşmişti.

Yıllar bazında bakıldığında; 2013’te yüzde 40’lara kadar çıkan ipotekli konut satışlarının payı, takip eden yıllarda ciddi oranda geriledi. Şöyle ki; 2014’te yüzde 33, 2015, 2016 ve 2017’de yüzde 34, 2018’de ise yüzde 20 geriledi.

Bu durum konuta talebin ciddi olduğunun göstergesi

AA muhabirine konuya ilişkin açıklamada bulunan Era Gayrimenkul Genel Müdürü Can Özatay da benzer tespitlerde bulundu. Özatay, ipotekli konut satış adedinin martta önceki aya göre yüzde 256 arttığını, satış rakamının ise 23 bine yaklaştığını belirtti.

Aslında bu durumun konuta talebin ciddi olduğunun göstergesi olduğunu ifade eden Özatay, doğru konut doğru fiyatla buluştuğunda satışın kaçınılmaz olacağını vurguladı.

Nevita International Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Akbal, martta ipotekli satış verilerinin memnuniyet verici olduğunu belirtti. Akbal, faiz oranlarının düşmesinin satışları anında olumlu yönde etkilediğini söyledi.

Akbal; “Bu durum, düşük faizin ne kadar önemli olduğunu göstermekte. Şu anda Türkiye’de kiracı durumunda olan milyonlarca aile var. Bunların önemli bir kısmı da yeterli peşinatları olmadığı için faizlerin düşmesini bekliyor. Banka faizleri düşmüş olmakla beraber, henüz istediğimiz noktalarda değil. Faiz oranlarının daha da düşmesi üretici ve tüketici açısından çok büyük önem arzetmektedir.” şeklinde konuştu.

Mart ayında yabancıya ev satışı verilerinin de çok iyi geldiğinin altını çizen Akbal, ilk çeyrekte 10 bin adede ulaşıldığını kaydetti. Bu yıl yabancıya konut satış adedinin 50 binin üzerinde olacağını ifade eden Akbal, ülkemize kazandırılacak nakdi değerin de 7,5 milyar doları aşacağını öngördüklerini belirtti.

Son 7 aylık ortalamanın yüzde 165 üzerinde

Nef İcra Kurulu Üyesi Selçuk Çelik, Türkiye’de ipotekli konut satış adedinin marttan önceki 7 ayda ortalama 8 bin 576 olarak gerçekleştiğini belirtti. Çelik, mart ayında ortalamaya göre yüzde 165 artış olduğunu vurguladı.

Çelik; “Bu artışta kamu bankaların konut kredi faiz oranını yüzde 1,49’dan yüzde 1,28’e çekmesinin etkisi oldu. Nitekim faizin düşmesi, 400 bin liralık bir evin banka kredili toplam maliyetinde yaklaşık 100 bin lira, aylık taksit tutarında ise yaklaşık 635 liralık bir düşüş sağladı. Bunun devamının gelmesi ve konut kredi faizlerinin psikolojik sınır olan yüzde 1’in altına inmesi sektör için çok önemli.

Bilindiği gibi, konut kredi faiz oranı 2017’de ortalama yüzde 0,98 seviyesinde idi. 2018’de yüzde 1,48 seviyesine ulaşan faiz oranları ile ipotekli konut satışı yaklaşık 200 bin azalarak, 473 binden 276 bine gerilemişti.”

Faiz oranlarındaki tüketici lehine iyileşmenin sadece piyasayı değil bankacılık sektörünü de canlandıracağını kaydeden Çelik, faizlerdeki düşüşün devamının gelmesinin hem konut satışları hem de istihdam için çok kıymetli olduğunun altını çizdi.

Düzenleyen; İnş. Müh. Mithat GÜNEY, PMP

www.mithatguney.com

#mithatgüney @mithatgny

Bu haber, www.insaport.com internet sayfasında da tarafımdan
paylaşılmıştır.

Bakandan KDV, Tapu Harcı ve ÖTV indirimi müjdesi!

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ‘Konutta KDV, Tapu Harcı ve ÖTV indirimi uygulamasının 3 ay daha devam edeceğini açıkladı.

KDV, Tapu Harcı ve ÖTV indirimi 3 ay daha devam edecek

KDV, Tapu Harcı ve ÖTV indirimi 3 ay daha devam edecek

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Twitter üzerinden, Enflasyonla Topyekun Mücadeleye ekonomide dengelenmeye ve istihdama destek amacıyla başlatılan ve bu gece sona erecek ÖTV ve KDV indirimleri ile ilgili açıklama yaptı.

Bakanlık daha önce ‘Konutta KDV ve Tapu Harcı İndirimi‘ uygulamasının 2018 yılı sonuna kadar süreceğini duyurmuştu.

Bakan Albayrak, Konutta Tapu harcı oranı ve KDV indiriminin 3 ay daha devam edeceğini ifade etti.

Bunun yanı sıra; otomotiv, beyaz eşya ve mobilyada da ÖTV indirimlerinin 2019 yılında 3 ay süreyle devam ettirileceğini açıkladı.

Kaynak; https://www.trthaber.com/m/?news=bakan-albayraktan-otv-ve-kdv-mujdesi&news_id=399559&category_id=1

2018 Kasım ayı Konut Satışları düştü!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; Türkiye genelinde 2018 Kasım ayı Konut Satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 27 oranında azalarak 89.626 olarak gerçekleşti.

2018 Kasım ayı Konut Satışları düştü

Türkiye’de 2018 Kasım ayı Konut Satışları 89.626 olarak gerçekleşti

TÜİK‘e göre; Türkiye genelinde 2018 Kasım ayı konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 27 oranında azalarak suretiyle 89.626 adet oldu. 2018 Ekim ayı konut satışları 146.536 adet olarak gerçekleşmişti. Konut satışlarında, İstanbul 16.058 konut satışı ve yüzde 17,9 oran ile en yüksek payı aldı. İstanbul’u, 7.834 adet ve yüzde 8,7 ile Ankara, 4.773 adet ve yüzde 5,3 pay ile İzmir takip etti. 8 konut ile Hakkari, 22 konut ile Ardahan, 33 konut ile Bayburt, konut satış sayısının en düşük olduğu iller oldu.

2018 Kasım ayı Konut Satışları İpoteklilerde yüzde 85,7 düştü

Kasım ayı Türkiye geneli ipotekli konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 85,7 oranında düşerek, 5.324 adette kaldı. Böylelikle toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 5,9 olarak gerçekleşti.

İllere göre ipotekli konut satışlarında; İstanbul 987 adet ve yüzde 18,5 pay ile ilk sırayı aldı. Toplam konut satışları içerisinde en yüksek ipotekli satış payının olduğu il %18,2 ile Ardahan oldu.

İlk defa satılan Konut sayısı 40.821 oldu

İlk defa satılan konut sayısı Türkiye genelinde 40.821 oldu. Böylelikle bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 31,2 azalmış oldu. İlk defa satılan konutların toplam konut satışları içinde payı yüzde 45,5 oldu. İlk satışlarda İstanbul 6.977 konut satışı ile en yüksek paya sahip olurken, ardından 2.813 konut satışı ile Ankara ve 2.135 konut satışı ile İzmir geldi.

İkinci el Konut Satışı 48.805 adet olarak gerçekleşti

İkinci el konut satışları Türkiye genelinde 48.805 adet olarak gerçekleşti. Bu sayı ile bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 23 azalma göstermiş oldu. İlk sırayı 9.081 konut ile yine İstanbul alırken, Ankara 5.021 ve Antalya 2.783 konut ile İstanbul’u takip eden iller oldular.

Yabancılara konut satışı Kasım ayında 4.672 adet oldu

Yabancıya ev satışı Kasım ayında 4.672 olarak gerçekleşti. Böylelikle bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 117,1’lik bir artış gözlemlenmiş oldu. İlk sırayı 1.922 konut satışı ile İstanbul alırken, Antalya 797 konut, Bursa 301 konut, Ankara 278 konut ve Yalova 229 konut satışı gerçekleştirmiş oldu.

Yabancı Ülke Uyruğu Bazında Konut Satışı

Türkiye genelinde 2018 yılı Kasım ayında en çok konut satışı Irak vatandaşlarına gerçekleştirildi. Türkiye’den Irak’lılar 1.003 konut satın aldılar. Irak’ı, 463 konut ile İran, 261 konut ile Afganistan ve Rusya Federasyonu, 233 konut ile Suudi Arabistan takip etti.

Editörün Değerlendirmesi

TÜİK tarafından yayımlanan ‘2018 Kasım ayı Konut Satışları’ istatistiki verileri ışığında bir değerlendirme yapmak gerekirse;
Satışların geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27, bir önceki aya göre yüzde 39 oranında azalmış.

Kasım ayında ilk defa satılan 40.821 konutun, mevcut yapı stoğunun azalmasında çok fazla etkili olamadığı görülmektedir.

Yabancı uyruklu vatandaşlara gerçekleştirilen 4.672 konut satışı ile bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 117,1 artış gerçekleşmiş. Bir önceki aya göre gerçekleşen yüzde 25,5’lik düşüş, 18 Eylül 2018’de Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe giren Türk Vatandaşlığına geçiş imkanını kolaylaştıran yönetmelik değişikliğinin yeterli etkisinin olmadığını göstermektedir.

Son dönemde Alman uyruklu vatandaşların Türkiye’den konut alımında yaşanan artış, gurbetçilerimizin Türkiye’ye olan yatırımlarının arttığını göstermektedir.

Kasım ayında Afganistan uyruklu vatandaşların konut alımında bir artış yaşanmıştır.

Kaynak; http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27804

Ev Alacaklar İçin 27 Önemli İpucu!

Ev alırken araştırılacak bir çok konu bulunuyor. Peki ‘Ev Alacaklar’ nelere dikkat etmeli? İşte Ev Alırken dikkat edilmesi gereken 27 önemli ipucu;

Ev Alacaklar

Ev alacaklar, ev seçerken dikkate alması gereken noktaları hesaba katmadıysa bir çok sorunla karşı kaşıya kalabilir.

Yeni Akit Gazetesi, bu konuda çok önemli ipuçları içeren bir yazı kaleme aldı. İklim koşullarına uygun ısı, su ve ses yalıtımı yapılmış projelerden ev almanın önemine değinilen haberde, ısıtma sisteminin doğalgazlı olmasının hem konfor hem de ekonomi adına önemli olduğu hatırlatılıyor.

Peki ‘Ev Alacaklar’ nelere dikkat etmeli? İşte Ev Alırken dikkat edilmesi gereken 27 önemli ipucu;

1- Evi satan kişinin, konutun gerçek sahibi olup olmadığını araştırın.

2- Konutun tapu kaydını mutlaka önceden kontrol edin. Gayrimenkul üzerinde ipotek olmaması gerekiyor.

3- Kat irtifakının kurulup kurulmadığına, iskanın, yani Yapı Kullanım Belgesi‘nin olup olmadığına bakın.

4- Satılan konut aile konutu ise eş muvafakati mutlaka alınmalı. Alınmadığı takdirde tapu devredilse bile, ileride açılacak tapu iptal davası ile tapu iptal olabilir.

5- Kadastro Müdürlüğü‘nden gayrimenkulün haritasına bakılmalı. Gayrimenkulün çevresinde neler olduğunu, önüne, arkasına, yanına ne gibi inşaatlar yapılabileceğini öğrenin.

6- Binanın Deprem Yönetmeliği‘ne uygun olup olmadığını, projenin denetiminin ve ruhsat izninin olup olmadığını inceleyin.

7- Satın almak istediğiniz gayrimenkul inşa halinde ise müteahhidinin mali durumunu araştırın.

8- Kat karşılığı yapılan bir projeden gayrimenkul alıyorsanız, müteahhitle noter onaylı anlaşma yaparak kullanılacak tüm malzemeleri ve işin aksaması durumundaki tazminatları belirtin.

9- Alacağınız gayrimenkulde bir kiracı varsa yapılan kira kontratını inceleyin. Kiracı tahliye taahhüdü vermiş ise tahliye taahhüdündeki tarih ile kontrat tarihini karşılaştırın.

10- Tapu işlemi sırasında alacağınız konutun değerini yeniden değerleme oranlarına göre hesaplayarak beyan edin. Çünkü beyanınız eksikse ödenen alım satım harçları cezalı olarak size geri dönebilir.

Emsal Konut Fiyatları

11- Bölgedeki emsallerden konutun fiyatını değerlendirin.

12- Gayrimenkulün işinize, okulunuza, merkezlere olan uzaklığını ve ulaşım durumunu göz önünde bulundurun.

13- Konutun mevcut apartman aidatlarını öğrenin. Sonradan çok yüksek aidatlarla karşılaşmamak adına bu büyük önem arzediyor.

14- Konutun ısı, ses ve su yalıtımı yeterli olup olmadığına dikkat edin.

15- Bina ve konutun inşaat malzemesi kalitesini öğrenmeye çalışın.

16- Konuta ait yeşil alanının ve otoparkının olmasını tercih edin.

17- Konutun kira getirisini göz önünde bulundurun.

18- Konutun oda sayısına ve odalarının ve yerleşim planının kullanışlı olup olmadığına bakın.

19- Konutun tesisatlarının durumuna bakın.

20- Konut bir sitede ise, sitedeki sosyal donatıların kime ait olduğunu öğrenin.

Ev alacaklar, verdikleri Kaparo Oranına dikkat etmeli

21- Konut fiyatının yüzde 5’inden fazla kaparo vermeyin.

22- Satıcının irtibat bilgilerini mutlaka alın. Daha sonradan ihtiyaç halinde kendisine ulaşabilmelisiniz.

23- Tapudaki masrafların kim tarafından ödeneceği konusunda önceden anlaşın ve bunu satış protokolüne yazın.

24- Konutun geçmiş dönem emlak vergisi, su, elektrik, doğalgaz, apartman aidatı, vs. borçlarının olup olmadığına bakın.

25- Konutların ekonomik ömrünün yaklaşık 50 yıl olduğunu göz önünde bulundurup, çok yaşlı binalardan ev almamayı tercih edin.

26- Emlak komisyoncusunu seçerken çok dikkatli olun. Emlak komisyoncusuna vekaletname ya da satıcı imzalı Yetki Belgesi olmaksızın kaparo vermeyin. Yer gösterme ücreti adı altında Emlak Komisyoncusuna herhangi bir ücret ödemeyin, çünkü bu ücret yasal değildir.

27- Üşümeyen ev, koruduklarını da üşütmez. Yani evinizin dış cephe ve çatı ısı yalıtımı tam olmalı.

Kaynak; https://www.yeniakit.com.tr/haber/ev-satin-alirken-557295.html

Konut Devrinde Milyarlarca Dolarlık Zayiat!

Konut devrinde gerçek değerin beyan edilmemesi sebebiyle; tapu harcı, KDV ve gelir vergisinden bir yılda oluşan zayiatın 6-7 milyar doları bulduğu ifade edildi.

Konut Devrinde Milyarlarca Dolarlık Zayiat!

Konut devrinde gerçek değer esas alınacak

Daha önceki açıklamasında Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, tapu dairesinde konut devrinde gerçek değerin esas alınacağı bir sisteme geçileceğini ifade etmişti. Konut dahil tüm gayrimenkullerin satışında gerçek değerin esas alınacağı uygulamanın gelecek yıl başlayacağı, ilk olarak iki pilot şehirde uygulanacağı ifade edilmişti.

Gerçek değer üzerinden tapu devirlerinin yapılmasının önemine işaret eden Bakan Kurum, “Bazı vatandaşlarımız bunu doğru gösterirken bazıları da eksik gösterebiliyor. Almamız gereken vergi kısmını tam anlamıyla alamıyoruz. Dolayısıyla bu eksikliği giderecek uygulamaları en kısa zamanda hayata geçireceğiz.” şeklinde ifade etmişti.

Yalnızca Markalı Konut satışında gerçek değer beyan ediliyor

Konu ile ilgili Habertürk‘e bir değerlendirmede bulunan Coldwell Banker Türkiye Ülke Başkanı Gökhan Taş, bu sayede ciddi bir vergi kaybının önleneceğini belirtti. Taş; “Gayrimenkul devirlerinde eksik beyan edilen veya beyan edilmeyen gerçek değerler nedeniyle bir yılda oluşan tapu harcı, KDV ve gelir vergisi kaybı 6-7 milyar dolarları buluyor.” dedi.

Bu sayede Türkiye’de 110 milyar dolarlık bir ekonomi oluştuğunu kaydeden Taş, ancak tapu satışında pazarın yüzde 5’ini kapsayan markalı konut üreticileri dışında tapu devrinde gayrimenkulün gerçek değerinin beyan edilmediğini vurguladı.

6-7 milyar dolarlık Vergi kaybı sözkonusu

Gökhan Taş, devamında şu açıklamayı yaptı;

“Araştırmalarımıza göre yıllık toplam 2,5 milyon adet gayrimenkulün satışı işleminde sadece 50-100 bin civarındaki konut satışı gerçek değeri üzerinden beyan ediliyor. Tapu devirlerinde 110 milyar dolarlık bir ticari hacim ortaya çıkarken, bunun yarıya yakını beyan edilmiyor. Resmi rakamlara göre yıl sonuna kadar tapu harcından 10-12 milyar liralık gelir elde edilmesi bekleniyor. Bu rakamlar bize gösteriyor ki, 2-2,5 milyar dolar arasında tapu harcından vergi kaybı var.

Aynı şekilde KDV’de de böyle bir durum söz konusu. 150 metrekareden düşük evler hariç iş yeri, tarla arsa ve 150 metrekareden büyük konutlar olmak üzere diğer tüm gayrimenkullerde KDV oranı yüzde 18. Burada da 2-2,5 milyar dolarlık bir vergi kaybı var.

Keza Gelir vergisinde de kayıp söz konusu. Yani Türkiye genelinde gayrimenkul devirlerinde eksik beyan edilen veyan beyan edilmeyen gerçek değerler nedeniyle bir yılda tapu harcı, KDV ve gelir vergisi kaynaklı oluşan zayiat 6-7 milyar dolarları buluyor.

Tapu harçları kalıcı olarak düşürülmeli

Taş, Gerçek değer sistemine geçilirken tapu harçlarının kalıcı olarak düşürülmesi gerektiğini dile getirdi. Gökhan Taş; “Gayrimenkulün gerçek değerinin altında gösterilmesinin en büyük nedeni tapu harçlarının yüzde 4 olmasıdır. Bu oran kalıcı olarak düşürülürse vatandaş sorumlu tutulabilir.

Bir de 5 yıl içinde evin değer artışından dolayı insanlar ciddi bir vergi ile karşı karşıya kalıyor. Bundan önce böyle bir zorunluluk olmadığı için düşük alınmış evler var. Son 5 yıl içinde alınmış evlerin, gelecek 5 yılda satılması durumunda bir defaya mahsus bir ev için vergi muafiyeti gibi indirimler teşvik edilebilir.” şeklinde değerlendirdi.

Ocak-Eylül 2018 Yapı İzin İstatistikleri Yayınlandı!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Türkiye geneli Ocak-Eylül 2018 Yapı İzin İstatistikleri verilerine göre; Belediyeler tarafından Daire sayısı bazında verilen Yapı Ruhsatlarında yüzde 58,6 oranında azalma oldu. Peki bunun gerekçeleri nelerdir?

TÜİK Ocak-Eylül 2018 Yapı İzin İstatistikleri

Türkiye geneli Yapı Ruhsatı verilen Bina sayısı yüzde 41,1 azaldı

TÜİK Ocak-Eylül 2018 Yapı İzin İstatistikleri dikkate alındığında, Belediyeler tarafından Türkiye genelinde verilen yapı ruhsatlarının bir önceki yılın aynı dönemine göre;

  • Bina sayısı bakımından %41,4,
  • Yüzölçümü bakımından %55,1,
  • Değeri bakımından %44,7 ve
  • Daire sayısı bakımından %58,6 oranında azaldı.

TÜİK Ocak-Eylül 2018 Yapı İzin İstatistikleri 

Yapı Ruhsatı verilen yapıların toplam Yüzölçümü 105,9 milyon metrekare oldu. Bunun;

  • 54,9 milyon metrekaresini konut alanı,
  • 31,3 milyon metrekaresini konut dışı alan ve
  • 19,6 milyon metrekaresini ortak kullanım alanı oluşturdu. 

Kullanma amacına göre;

  • 72,5 milyon metrekare ile en yüksek payı iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar teşkil etti. Bunu
  • 9,2 milyon metrekare ile kamu eğlence, eğitim, hastane veya bakım kuruluşlarına ait binalar izledi.

 

Yapı sahipliğine göre;

  • 84,3 milyon metrekare ile Özel Sektör en büyük paya sahip oldu. Bunu
  • 20,1 milyon metrekare ile Devlet Sektörü ve
  • 1,4 milyon metrekare ile Yapı Kooperatifleri takip etti. 

 

Bu dönemde toplam 485 bin 356 daire Yapı Ruhsatı aldı.

  • 441 bin 147 daire ruhsatı Özel Sektör,
  • 39 bin 262 daire ruhsatı Devlet Sektörü ve
  • 4 bin 947 daire ruhsatı Yapı Kooperatifleri tarafından alındı.

 

Yapıların toplam yüzölçümüne göre;

  • 12,4 milyon metrekare ile İstanbul en yüksek payı aldı. Takiben
  • 7,4 milyon metrekare ile Ankara,
  • 5 milyon metrekare ile İzmir illeri geliyor. 
  • Sırasıyla Ardahan, Tunceli, ve Şırnak yüzölçümü en düşük olan iller oldu.

 

Daire sayılarına göre;

  • 62 bin 617 adet ile İstanbul en yüksek payı aldı. Takiben
  • 27 bin 523 adet ile İzmir ve
  • 23 bin 739 adet ile Ankara geldi. 
  • Sırasıyla Şırnak, Ardahan ve Tunceli Daire sayısı en az olan iller oldu.

Yapı Ruhsatı, Ocak – Eylül, 2016-2018

Yapı Kullanma İzin Belgesi verilen yapıların yüzölçümünde artış

Türkiye İstatistik Kurumu Ocak-Eylül 2018 Yapı İzin İstatistikleri baz alındığında Belediyeler tarafından verilen Yapı Kullanma İzin Belgesi sayısının bir önceki yılın aynı dönemine göre;

  • Bina sayısı bakımından yüzde 3,7,
  • Yüzölçümü bakımından yüzde 1,6,
  • Değeri bakımından yüzde 28,8,
  • Daire sayısı bakımından yüzde 3,8 oranında arttı.

TÜİK Ocak-Eylül 2018 Yapı İzin İstatistikleri referansla Yapı Kullanma İzin Belgesi verilen binaların toplam yüzölçümü 115,5 milyon metrekare olarak gerçekleşti. Bunun

  • 66,9 milyon metrekaresini konut alanı,
  • 25,9 milyon metrekaresini konut dışı alan ve
  • 22,7 milyon metrekaresini de ortak kullanım alanı oluşturdu. 

Kullanma amacına göre;

  • 87,5 milyon metrekare ile en yüksek payı iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar aldı.
  • Bunu 6,1 milyon metrekare ile toptan ve perakende ticaret binaları takip etti.

 

Yapı sahipliğine göre;

  • 98,8 milyon metrekare ile en büyük payı Özel Sektör aldı.
  • Bunu 14,6 milyon metrekare ile Devlet Sektörü ve
  • 2,1 milyon metrekare ile Yapı Kooperatifleri takip etti.

 

 Daire sayısına göre de toplam 593 bin 945 daire YKİB aldı. Bunun 

  • 536 bin 271’i Özel Sektör,
  • 48 bin 209’u Devlet Sektörü ve
  • 9 bin 465’i Yapı Kooperatifleri tarafından alındı.

Yapıların toplam yüzölçümüne göre;

  • 19,1 milyon metrekare ile İstanbul en yüksek payı aldı. Ardından
  • 10,3 milyon metrekare ile Ankara,
  • 6,7 milyon metrekare ile İzmir geldi.
  • Sırasıyla Şırnak, Ardahan ve Hakkari yüzölçümü en düşük olan iller oldu.

 

Daire  sayılarına göre; 

  • 105 bin 763 adet ile İstanbul en yüksek payı aldı. Takiben
  • 41 bin 795 adet ile Ankara ve
  • 41 bin 153 adet ile İzmir geldi.
  • Sırasıyla Şırnak, Ardahan ve Hakkari daire sayısı en az olan iller oldu. 

Yapı kullanma izin belgesi, Ocak – Eylül, 2016-2018

Editörün Değerlendirmesi

TÜİK Ocak-Eylül 2018 Yapı İzin İstatistikleri ışığında bir değerlendirme yapmak gerekirse;

Türkiye geneli Yapı Ruhsatı alımlarında bu dönemde ortalama yüzde 50 gibi bir düşüş yaşandı.

Bu düşüşe en önemli etmen olarak; yılın ikinci çeyreğinden itibaren yaşanan dövizdeki aşırı dalgalanma gösterilebilir. 

Döviz kurundaki aşırı yükselmeye bağlı olarak ülkede ekonomik belirsizlik ve durgunluk yaşandı.

Kur farkını dengeleme amaçlı banka kredi faizlerinin yükselmesi ile gerek Türk vatandaşları gerekse de Yabancı uyruklu vatandaşların gayrimenkul alımı zayıfladı. 

Bu süreçte inşaatı devam eden projelerin tamamlanması ile birlikte ülke geneli mevcut konut stoğu artmaya devam etti. 

Mevcut konut stoğunu eritme ve devam eden projelere finansal kaynak bulma amaçlı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı öncülüğünde, başta Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) ve sektörel temsilcilerin desteğiyle peş peşe açıklanan konut kampanyalarının inşaat sektörüne olumlu yansımasını TÜİK 2018 Ekim ayı Konut Satışları verilerinde gördük.

Ancak döviz bazlı ana hammadde girdilerinin yükselmesi etkisiyle bu dönemde inşaat maliyet endeksi (İME) büyük artış gösterdi.

Gayrimenkul talebinin düşmesine bağlı olarak satış fiyatları üzerinde oluşan baskı sebebiyle bu yapım maliyetlerini müteahhitler kompanse etmek durumunda kaldı. 

Sektörde karlılığın ve cironun beklenen seviyenin altında gerçekleşmesi ve talebin azalmasına bağlı olarak Yatırımcılar İnşaat sektöründen çıkmaya başladılar.

Bu da sonuç olarak yeni projelerin askıya alınmasını veya iptalini doğurdu.